Juniraming CPB: Historische krimp Nederlandse economie

Juniraming CPB: Historische krimp Nederlandse economie

http://www.cpb.nl/nl/news/2009_18.html
De Nederlandse economie krimpt dit jaar naar verwachting met 4¾%. Voor volgend jaar is een afname van het BBP voorzien van ½%. Met name de uitvoer krijgt dit jaar rake klappen, omdat de relevante wereldhandel in de raming met een niet eerder vertoonde 15¼% terugvalt. Maar ook consumenten geven beduidend minder uit dan vorig jaar. De scherp terugvallende productie gaat onherroepelijk gepaard met een fors oplopende werkloosheid. Deze komt volgens de huidige prognose uit op gemiddeld 5½% in 2009 en stijgt volgend jaar snel verder tot 9½%. De overheid schrijft dit en komend jaar dieprode cijfers, met begrotingstekorten van respectievelijk 4,1 en 6,7% BBP.

Dit zijn de belangrijkste ramingen uit de 'Koninginne-MEV' die jaarlijks in juni verschijnt als input voor de begrotingsvoorbereiding van het kabinet. De toelichting op deze ramingen is vandaag gepubliceerd in het juninummer van de CPB Nieuwsbrief. Het Centraal Planbureau (CPB) presenteert hierin prognoses voor de Nederlandse economie in de jaren 2009 en 2010. Andere artikelen in deze CPB Nieuwsbrief gaan vooral over de Europese Unie, zoals over de Lissabondoelstellingen, de voordelen van de interne markt en het belang van de 'oude' lidstaten bij de welvaart van de nieuwe lidstaten in Midden- en Oost-Europa.

Zware mondiale recessie
Sinds maart is de onrust op de financiële markten, ontstaan na het faillissement van de Amerikaanse investeringsbank Lehman Brothers, afgenomen dankzij de uitzonderlijke maatregelen van centrale banken en regeringen. Marktpartijen houden niet langer rekening met een totale ineenstorting van het financiële systeem. Van een normalisering is echter nog geen sprake. Veel deelmarkten functioneren nog steeds nauwelijks, schattingen van geleden bankverliezen zijn recentelijk weer opwaarts herzien en de daling van de huizenprijzen in de Verenigde Staten en veel eurolanden duurt voort.
Bekeken over het gehele jaar zal 2009 de sterkste productiedaling sinds de Grote Depressie van de jaren dertig laten zien. In het eurogebied daalt het BBP naar verwachting met maar liefst 5%. Door het expansieve macro-economische beleid en de veronderstelde verbetering op de financiële markten is de BBP-daling in het eurogebied in 2010 veel beperkter - naar verwachting ½%. De recessie drukt de inflatie. Werkloosheid en overheidstekorten zullen volgend jaar nog geen keer ten goede ondergaan. De wereldhandel zal in 2010 weer groeien, maar slechts minimaal.

Onzekerheden blijven groot
De onrust op financiële markten is verminderd, maar een volledige normalisering tijdens de projectieperiode is zeker niet gegarandeerd. Gezien de precaire situatie zijn nieuwe problemen in de financiële sector een reële mogelijkheid. Bovendien zijn veel bedrijven en gezinnen in moeilijkheden geraakt door de diepe recessie en de scherpere kredietvoorwaarden. De kredietcrisis en de wereldwijde recessie zouden dan ook langer kunnen aanhouden dan in de gepresenteerde projectie is voorzien. Ook bestaat het risico van dalende prijzen en lonen (deflatie) als gevolg van de zeer diepe recessie. Daar tegenover staat dat de forse overheidsmaatregelen effectiever kunnen zijn dan is voorzien, zodat het economisch herstel wat sterker kan zijn.

Recordkrimp Nederlandse economie
Al sinds het tweede kwartaal van 2008 krimpt de Nederlandse economie op kwartaalbasis. Naar verwachting ligt het dieptepunt, in termen van groei, in de eerste helft van 2009. Daarna trekt de economie geleidelijk weer aan, maar per saldo krimpt de economie zowel dit als volgend jaar. Dit jaar bedraagt de geraamde krimp 4¾%. Volgend jaar is de afname van het productievolume, met ½%, geringer.
Ervaringen van landen die eerder met een bankencrisis te maken hebben gehad laten zien dat het verschil tussen piek en dal gemiddeld 9% is, en dat het bijna twee jaar duurt om het dal te bereiken. Daarmee vergeleken vallen de gevolgen van de crisis volgens de huidige prognose nog mee. Echter, zonder kredietcrisis zou de Nederlandse economie na 2008 waarschijnlijk 'normaal' zijn doorgegroeid, zodat het BBP in 2010 ten opzichte van de oude trend ongeveer 10% lager is. Hoewel er grote variatie is tussen landen, is gemiddeld genomen een substantieel deel van deze misgelopen groei structureel, dat wil zeggen langdurig en misschien zelfs permanent. Dat is het geval wanneer bijvoorbeeld de werkloosheid blijvend hoger uitkomt en investeringen in kapitaal en innovatie zich minder gunstig ontwikkelen. Lees Bericht...

CPB Nieuwsbrief 2009/2, juni 2009

Deze Nieuwsbrief bevat de volgende artikelen:

• De interne markt: Europa's hoop in crisisdagen
• Lissabon 2010: EU is goed onderweg, maar we zijn er nog niet
• Historische krimp Nederlandse economie
• Investeringen en strategische belangen
• Arbeidsmarkt voor ouderen functioneert slecht
• Recente publicaties.
• Midden- en Oost-Europa telt mee - ook in tijden van crisis

Download de Nieuwsbrief in PDF-format.

De nieuwe ramingen kunnen worden gedownload als spreadsheetbestanden op de downloadsectie van deze site.

De volledige CPB Nieuwsbrief 2009/2, het artikel 'Historische krimp Nederlandse economie' en de kerngegevenstabel uit de CPB Nieuwsbrief 2009/2 zijn alle (gratis) beschikbaar als aparte PDF-bestanden op de website van het CPB (www.cpb.nl).